PROCEDURY LECZNICTWA ODWYKOWEGO
Leczenie choroby alkoholowej oznacza interwencję, która ma na celu przerwanie toczącego się procesu alkoholowego i prowadzi do trzeźwego, wolnego od wpływu alkoholu życia. Każda osoba uzależniona, która chciałaby szukać pomocy i aktywnie uczestniczyć w terapii odwykowej ma realne szanse na powrót do trzeźwości. Istnieje wiele powodów dla których ludzie popadają w alkoholizm (szczegóły we wcześniejszych numerach gazety ), podobnie jest wiele przyczyn, które skłaniają ich do rozpoczęcia leczenia. Warto podjąć próbę do powrotu z tej niebezpiecznej drogi wg. obowiązujących niżej podanych procedur. Terapia osób uzależnionych od alkoholu jest dobrowolna, a przymus leczenia może być nałożony przez sąd.
Sądami właściwymi do rozpatrywania spraw o zobowiązanie do leczenia odwykowego są wydziały rodzinne i nieletnich, w sądach rejonowych. Postępowanie w tym zakresie regulują przepisy ustawy z dnia 26.X.1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz.U z 2007r. Nr 70, poz.473 z późn.zm.). Wniosek do sądu o zobowiązanie do leczenia odwykowego mogą złożyć :
- Komisja Rozwiązywania problemów Alkoholowych i Narkomanii,
- Prokuratura
Złożenie wniosku przez inne instytucje bądź osoby fizyczne bezpośrednio do Sądu, a nie za pośrednictwem komisji bądź Prokuratury spowoduje odrzucenie go.
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii przyjmuje wnioski o leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu, których miejscem zamieszkania lub pobytu jest teren danego miasta, gminy.
Zgłoszenia przyjmowane są w dniach i godzinach pracy urzędu. Telefonicznie udzielane są informacje ogólne np. o zasadach pracy komisji lub adresach i telefonach poradni leczenia uzależnień.
Wniosek o leczenie odwykowe może złożyć dowolna osoba, której nie jest obojętny los pijącego, najbliższy członek rodziny, dalszy krewny, sąsiad lub instytucja ( zakład pracy, ośrodek pomocy społecznej, szkoła, prokuratura, policja, kurator).
Zdarza się, że członkowie rodziny chcąc uniknąć sytuacji konfliktowej z osobą nadużywająca alkoholu, zgłaszają problem pracownikowi socjalnemu lub dzielnicowemu. Wówczas to policja lub ośrodek pomocy społecznej stają się wnioskodawcami, a składany wniosek zawiera odpowiednie uzasadnienie.
W przypadku nadużywania alkoholu połączonego z przemocą w rodzinie, komisja kieruje wniosek do Ośrodka Pomocy Społecznej (zespół interdyscyplinarny ), w celu wszczęcia postępowania w stosunku do osoby będącej sprawcą problemu przemocowego ( ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, z dnia 29 lipca 2005r. Dz.U z dnia 20 września 2005r, Nr 180,poz.1493).
Zgodnie z przepisami prawa, na leczenie odwykowe kierowane są osoby, które :
- powodują rozkład życia rodzinnego,
- demoralizują nieletnich,
- zakłócają spokój lub porządek publiczny,
- są sprawcami przemocy rodzinnej,
Zgłoszoną osobę komisja zaprasza na rozmowę motywującą do leczenia. Czas oczekiwania na wezwanie może trwać od jednego do dwóch miesięcy. Rozmowę motywująca do leczenia prowadzi podkomisja ds. rozmów z osobami nadużywającymi alkoholu. Jej członkowie informują wezwanych o wpłynięciu wniosku i celu spotkania, słuchają wyjaśnień i odpowiedzi na zadane pytania, które są protokołowane i zapisywane w formularzu ‘’ Rozmowa z wezwanym sprawcą problemu ’’ , którą podpisują osoba wezwana i sporządzająca dokument z przebiegu spotkania.
W końcowym etapie rozmowy przedstawiona zostaje propozycja terapii w małopolskich placówkach lecznictwa odwykowego, leczenie jest bezpłatne. Koszty dojazdu do placówek niestacjonarnych ( otwartych ) na terenie powiatu nowsądeckiego są zwracane po przedłożeniu kart uczestnictwa w terapii.
Jeżeli osoba zgłoszona nie stawia się na żadne wezwania, ani przed komisją ani na badanie biegłych w przedmiocie uzależnienia, wówczas sprawę kieruje się do sądu z wnioskiem o zobowiązanie do przymusowego leczenia odwykowego ( art. 24 – 36 ustawy o wychowaniu w trzeźwości). Postanowienie o zobowiązaniu do leczenia odwykowego nałożone przez sąd zapada w trybie nieprocesowym i nie ma charakteru wyroku sądowego. Gdy osoba uzależniona podejmuje decyzję o dobrowolnym leczeniu, podpisuje w siedzibie komisji zobowiązanie, że w ciągu nie później niż dwóch tygodni zgłosi się do wskazanej placówki celem podjęcia leczenia, a w ciągu jednego miesiąca dostarczy komisji pisemne poświadczenie podjęcia terapii. Po kilku miesiącach na wezwanie komisji udostępnia do wglądu poświadczenie kontynuacji leczenia odwykowego. Niepodjęcie terapii, przerwanie jej, powoduje skierowanie sprawy do sądu. Jeżeli leczenie przebiega skutecznie, pacjent kończy terapię i utrzymuje abstynencję, komisja po dwóch latach umarza sprawę.
M. Źrołka
Członek GKRPAiN
